Είτε δεν έχουμε χρόνο, είτε απλά δεν είμαστε ο τύπος του ατόμου που τρώει τακτικά πρωινό, είναι συνηθισμένο να πίνουμε καφέ με άδειο στομάχι – κάτι που πιθανότατα έχουμε ακούσει ότι είναι κακό για το έντερό μας. Αλλά είναι πραγματικά; Τα καλά νέα είναι ότι το να πίνουμε καφέ με άδειο στομάχι δεν είναι εγγενώς κακό για εμάς και το στομάχι μας μπορεί συνήθως να προσαρμοστεί για να προστατευτεί.
Αλλά μπορεί να προκαλέσει και κάποια δυσφορία, οπότε πιθανότατα ίσως είναι καλό να αλλάξουμε τη ρουτίνα μας. «Υπάρχουν πολλά οφέλη που σχετίζονται με την κατανάλωση καφέ όσον αφορά το γαστρεντερικό σωλήνα», δηλώνει η δρ Σουνάνα Σόχι, γαστρεντερολόγος από το Κεντάκι. «Το ρόφημα δυσφημείται λόγω της καφεΐνης που έχει και επειδή βάζουμε ζάχαρη, αλλά, ιατρικά, χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες». Τούτου λεχθέντος, η Σόχι εξηγεί ότι ο καφές «παίζει» με τα επίπεδα του στομαχικού οξέος με πολλούς τρόπους.
Ως αποτέλεσμα, μερικοί άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα – δηλαδή δυσπεψία – που θα μπορούσαν εύκολα να λυθούν αποφεύγοντας την καφεΐνη ή, ίσως, πίνοντας ένα φλιτζάνι καφέ μαζί με κάποιο φαγητό.
Συγκεκριμένα, ο ίδιος ο καφές είναι ένα όξινο ρόφημα. Επιπλέον, όπως εξηγεί η γαστρεντερολόγος δρ. Σουπρίγια Ράο από τη Βοστώνη, «η καφεΐνη διεγείρει την παραγωγή της ορμόνης γαστρίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή γαστρικού οξέος». Αν και η τελευταία ένωση βοηθά στην έναρξη της διαδικασίας της πέψης, προσθέτει επίσης οξύτητα στο στομάχι. Τέλος, οι φαινόλες, οι οποίες είναι ενώσεις που βρίσκονται στον καφέ, συμβάλλουν επίσης στο επίπεδο οξύτητας του εντέρου. Αλλά, τι ακριβώς συμβαίνει όταν «χτυπηθεί» το στομάχι με ροή οξέος;
Οξύτητα στο στομάχι
«Ο καφές έχει επίπεδο pH περίπου 5 ενώ το γαστρικό μας οξύ έχει pH περίπου 2 …», σημειώνει η Ράο. Ως αποτέλεσμα, το στομάχι μας θα πρέπει να μπορεί να διαχειριστεί το οξύ που προκαλεί η κατανάλωση καφέ. Ωστόσο, όλα εξαρτώνται από τον ασθενή, εξηγεί η Σόχι. «Οτιδήποτε τρώμε προκαλεί την παραγωγή γαστρικού οξέος, αλλά ο καφές [παράγει] περισσότερο», είπε. «Επομένως, αν νιώθουμε πρήξιμο ή αντιμετωπίζουμε πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα και ναυτία αφού πίνουμε καφέ με άδειο στομάχι, ας γνωρίζουμε ότι αντιμετωπίζουμε κάποια προβλήματα με αυτό»…
«Δεν είναι απαραίτητα η υπερβολική οξύτητα το πρόβλημα, επειδή το στομάχι μπορεί να το χειριστεί και υπάρχει στην πραγματικότητα πολλή βλέννα που το προστατεύει», είπε. «Είναι περισσότερο ότι ο οισοφάγος μας δεν μπορεί να αντέξει αυτό το είδος βλάβης από οξύ. Τίποτα επικίνδυνο δεν πρόκειται να μας συμβεί – δεν είναι ότι ο καφές προκαλεί έλκη – αλλά μπορεί απλώς να αισθανόμαστε άβολα..
Αυτή η θεωρία έχει αποδειχθεί αληθινή από μερικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένης μιας που δημοσιεύτηκε στο Library of Medicine. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, ο καφές μπορεί να συμβάλει στη χαλάρωση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, «επιτρέποντας στην τροφή να διαφύγει στον οισοφάγο και να προκαλέσει καούρα». Για να το θέσω απλά: Η κατανάλωση καφέ με άδειο στομάχι αυξάνει την παραγωγή γαστρικού οξέος.
Τα υψηλότερα επίπεδα του υγρού δεν προκαλούν προβλήματα σε πολλούς ανθρώπους, αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε δυσφορία σε κάποιους άλλους. Εάν ανήκουμε στην τελευταία ομάδα ατόμων, αλλά δεν μπορούμε να αποχωριστούμε το ρόφημα με καφεΐνη, ας δοκιμάσουμε να το απολαύσουμε μαζί με κάποιο φαγητό.
«Το φαγητό σου ανακόπτει λίγο όσον αφορά το οξύ», λέει η Ράο, εξηγώντας ότι η κατανάλωση φαγητού με καφέ θα αντισταθμίσει τα επίπεδα οξύτητας απορροφώντας μέρος του υγρού.
Η Ράο διευκρινίζει επίσης ότι η κατανάλωση ενός φλιτζανιού λιποδιαλυτικού ταγιού java με γάλα ή, ίσως, η κατανάλωση καπουτσίνο με έναν απλό μαύρο καφέ, μπορεί να βοηθήσει στην αντιστάθμιση των επιπέδων pH. «Μερικοί άνθρωποι μπορούν να το ανεχθούν με άδειο στομάχι, αλλά αν ενοχλεί το δικό μας, η λήψη του με φαγητό μπορεί να βοηθήσει», συμφωνεί η Σόχι.
Ο καφές χωρίς καφεΐνη περιέχει εγγενώς λιγότερη καφεΐνη και, δεδομένου ότι το διεγερτικό έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει σε υψηλότερα επίπεδα παραγωγής γαστρικού οξέος, προκύπτει ότι ένα φλιτζάνι καφέ χωρίς καφεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερες ποσότητες γαστρεντερικού υγρού.
Η Ράο λέει ακόμα ότι η επιλογή ενός σκούρου κόκκου αντί για ένα ανοιχτόχρωμο μπορεί να βοηθήσει στο στομάχι μας, καθώς το πρώτο έχει λιγότερη οξύτητα από το δεύτερο.
«Η διαδικασία του καβουρδίσματος πιο σκούρων κόκκων είναι μακρά, έτσι χάνουν πολύ από το οξύ», εξήγησε. Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι ο κρύος καφές είναι επίσης μια επιλογή χαμηλότερης οξύτητας, τουλάχιστον σύμφωνα με ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Thomas Jefferson, οι οποίοι δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους μέσω της American Chemical Society.
«Οι κρύοι καφέδες και στις τρεις θερμοκρασίες ψησίματος ήταν ελαφρώς λιγότερο όξινοι από τους αντίστοιχους ζεστούς καφέδες», αναφέρει η μελέτη…
Τέλος, η επιλογή ενός εντελώς διαφορετικού ροφήματος με καφεΐνη – ίσως το τσάι – μπορεί να αποδειχθεί να είναι η καλύτερη εάν αντιμετωπίζουμε δυσπεψία όταν πίνουμε καφέ με άδειο στομάχι. «Το πράσινο τσάι και το μαύρο τσάι έχουν επίσης πολλά οφέλη», λέει η Σόχι. «Έχουν λιγότερη καφεΐνη, αλλά είναι επίσης λιγότερο όξινα, οπότε αν το στομάχι μας μάς ενοχλεί, ας τα σκεφτούμε».
