Μία ομάδα ερευνητών από τη Γερμανία και την Ελβετία εξέτασε στην ολοκληρωμένη μελέτη της πώς η ευτυχία ποικίλλει κατά τη διάρκεια της ζωής κάποιου και στη συγκεκριμένη έρευνα συμμετείχαν συνολικά πάνω από 460.000 άνθρωποι.
«Επικεντρωθήκαμε στις αλλαγές σε τρία κεντρικά στοιχεία της υποκειμενικής ευημερίας», εξήγησε Susanne Bücker, εκ των συγγραφέων της μελέτης σε δήλωσή της, όπως αναφέρει το IFL Science σε δημοσίευσή του. Πρόκειται για μια καθιερωμένη έννοια στην Ψυχολογία, που περικλείει την εμπειρία και την αξιολόγηση της ζωής κάποιου. «Για τη μελέτη αυτή», δήλωσε η Bücker, «η ομάδα επικεντρώθηκε στην ικανοποίηση από τη ζωή, στις θετικές συναισθηματικές καταστάσεις και στις αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις».
Τι έδειξε η νέα έρευνα για την ευτυχία
Προηγούμενες έρευνες σχετικά με αυτό το απλό ερώτημα έχουν προκαλέσει πολλές συζητήσεις. Μία θεωρία που έχει τραβήξει την προσοχή πολλών ανθρώπων είναι αυτή του σχήματος U της ευτυχίας, σύμφωνα με την οποία η ευημερία κορυφώνεται κατά τη διάρκεια της δεκαετίας των 20 και της τρίτης ηλικίας, με μια σημαντική πτώση κατά τη μέση ηλικία. Ορισμένοι το έχουν χρησιμοποιήσει αυτό ως απόδειξη για κρίσεις μέσης ηλικίας, άλλοι όμως δεν είναι τόσο σίγουροι.
Εστιάζοντας σε πολλαπλές πτυχές της υποκειμενικής ευημερίας και συμπεριλαμβάνοντας δεδομένα από διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς, οι συγγραφείς της νέας μελέτης ήλπιζαν να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έχουν δημοσιευθεί στο Psychological Bulletin. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η ικανοποίηση από τη ζωή μειώθηκε μεταξύ των ηλικιών 9 και 16 ετών, στη συνέχεια αυξήθηκε ελαφρώς μέχρι την ηλικία των 70 ετών, προτού μειωθεί και πάλι μέχρι την ηλικία των 96 ετών.
Για τον δεύτερο παράγοντα, τις θετικές συναισθηματικές καταστάσεις, οι συγγραφείς παρατήρησαν μια γενική μείωση σε όλη τη διάρκεια της ζωής, από τις ηλικίες 9 έως 94 ετών. Ο τελευταίος παράγοντας, οι αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις, φάνηκε να αυξομειώνεται από την ηλικία των 9 έως των 22 ετών, προτού μειωθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής μέχρι και την ηλικία των 60 ετών, οπότε άρχισε να αυξάνεται και πάλι.
Σε γενικές γραμμές, τόσο οι θετικές όσο και οι αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις μεταβλήθηκαν περισσότερο κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής απ’ ό,τι η ικανοποίηση από τη ζωή. «Συνολικά, η μελέτη έδειξε μια θετική τάση σε μια ευρεία περίοδο της ζωής, αν εξετάσουμε την ικανοποίηση από τη ζωή και τις αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις», ανέφερε η Susanne Bücker.
Τα αποτελέσματα ταιριάζουν σε γενικές γραμμές με τις υποθέσεις που πολλοί θα έκαναν για την πορεία μιας μέσης ανθρώπινης ζωής. Η εφηβεία είναι μια στρεσογόνος περίοδος, γεμάτη αλλαγές και κοινωνικές πιέσεις, οπότε είναι λογικό ότι η ικανοποίηση από τη ζωή μπορεί να κάνει μια βουτιά τότε. Ομοίως, σε πολύ μεγαλύτερους ανθρώπους, η φθίνουσα υγεία και η απώλεια φίλων και αγαπημένων προσώπων θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της ευημερίας.
Έτσι, εν ολίγοις, δεν υπάρχει εύκολη απάντηση στο ερώτημα που τέθηκε εξαρχής. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι οι διάφοροι παράγοντες που συμβάλλουν στην υποκειμενική ευημερία, έχουν τα δικά τους ξεχωριστά μοτίβα κατά τη διάρκεια της ζωής, οπότε οι συγγραφείς ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην καλύτερη προσαρμογή των προσπαθειών για την προώθηση της ευτυχίας σε διάφορες ηλικιακές ομάδες – ιδίως στους άνω των 70 ετών, στους οποίους η γενική τάση ήταν προς τη μείωση της ευημερίας.
