Τον Ιούλιο του 2023, ο ανερχόμενος αστέρας του μπάσκετ των ΗΠΑ, Bronny James, κατέρρευσε στο γήπεδο κατά τη διάρκεια της προπόνησης και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Ο 18χρονος αθλητής, γιος του διάσημου βετεράνου των LA Lakers, LeBron James, είχε υποστεί καρδιακή ανακοπή .
Πολλά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν εσφαλμένα το γεγονός ως «έμφραγμα».
Η καρδιακή ανακοπή και το έμφραγμα είναι διακριτές αλλά επικαλυπτόμενες έννοιες που σχετίζονται με την καρδιά.
Κατανόηση της καρδιάς
Η καρδιά είναι ένας μυς που συσπάται για να λειτουργήσει ως αντλία. Όταν συστέλλεται, ωθεί το αίμα – που περιέχει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά – σε όλους τους ιστούς του σώματός μας.
Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο καρδιακός μυς ως αντλία, πρέπει να τροφοδοτείται με δική του παροχή αίματος, που παρέχεται από τις στεφανιαίες αρτηρίες. Εάν αυτές οι αρτηρίες είναι φραγμένες, ο καρδιακός μυς δεν παίρνει το αίμα που χρειάζεται.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό ή θάνατο του καρδιακού μυός, με αποτέλεσμα η καρδιά να μην αντλεί σωστά.
Καρδιακή προσβολή ή καρδιακή ανακοπή;
Με απλά λόγια, μια καρδιακή προσβολή, τεχνικά γνωστή ως έμφραγμα του μυοκαρδίου, περιγράφει τραυματισμό ή θάνατο του καρδιακού μυός.
Μια καρδιακή ανακοπή, που μερικές φορές ονομάζεται ξαφνική καρδιακή ανακοπή, είναι όταν η καρδιά σταματά να χτυπά, ή αλλιώς, σταματά να λειτουργεί ως αποτελεσματική αντλία.
Με άλλα λόγια, και τα δύο σχετίζονται με το ότι η καρδιά δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Όπως θα δούμε αργότερα, το ένα μπορεί να οδηγήσει στο άλλο.
Γιατί συμβαίνουν; Ποιος κινδυνεύει;
Οι καρδιακές προσβολές συνήθως προκαλούνται από μπλοκαρίσματα στις στεφανιαίες αρτηρίες. Μερικές φορές αυτό ονομάζεται στεφανιαία νόσος.
Η υποκείμενη αιτία σε περίπου 75% των ανθρώπων είναι μια διαδικασία που ονομάζεται αθηροσκλήρωση . Εδώ συσσωρεύεται λιπώδης και ινώδης ιστός στα τοιχώματα των στεφανιαίων αρτηριών, σχηματίζοντας μια πλάκα. Η πλάκα μπορεί να φράξει το αιμοφόρο αγγείο ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, να οδηγήσει στο σχηματισμό θρόμβου αίματος.
Η αθηροσκλήρωση είναι μια μακροχρόνια, κρυφή διαδικασία, με μια σειρά από παράγοντες κινδύνου που μπορούν να κρυφτούν σε οποιονδήποτε. Η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη, η διατροφή, ο διαβήτης , το στρες και τα γονίδιά σας έχουν εμπλακεί σε αυτή τη διαδικασία δημιουργίας πλάκας.
Άλλες αιτίες καρδιακών προσβολών περιλαμβάνουν σπασμούς των στεφανιαίων αρτηριών (που προκαλούν συστολή), τραύμα στο στήθος ή οτιδήποτε άλλο μειώνει τη ροή του αίματος στον καρδιακό μυ.
Ανεξάρτητα από την αιτία, η παρεμπόδιση ή η μείωση της ροής του αίματος μέσω αυτών των φλεβών μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ο καρδιακός μυς να μην λαμβάνει αρκετό οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Έτσι τα κύτταρα στον καρδιακό μυ μπορεί να τραυματιστούν ή να πεθάνουν.
Αλλά μια καρδιακή ανακοπή είναι αποτέλεσμα ανωμαλιών του καρδιακού παλμού, γεγονός που καθιστά δυσκολότερο για την καρδιά να αντλεί αίμα αποτελεσματικά σε όλο το σώμα. Αυτές οι ανωμαλίες του καρδιακού παλμού οφείλονται γενικά σε ηλεκτρικές δυσλειτουργίες στην καρδιά. Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί τύποι:
– Κοιλιακή ταχυκαρδία: ένας γρήγορος και μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός στον οποίο ο καρδιακός παλμός είναι περισσότεροι από 100 παλμούς ανά λεπτό (κανονικός ενήλικας, ο καρδιακός ρυθμός ηρεμίας είναι γενικά 60-90 παλμοί ανά λεπτό).
– Κοιλιακή μαρμαρυγή: αντί για κανονικούς παλμούς, η καρδιά τρέμει ή «ινιδίζει», μοιάζει με σάκο με σκουλήκια, με αποτέλεσμα ακανόνιστο καρδιακό παλμό μεγαλύτερο από 300 παλμούς το λεπτό.
– Ηλεκτρική δραστηριότητα χωρίς παλμό: προκύπτει όταν ο καρδιακός μυς δεν παράγει επαρκή δύναμη άντλησης μετά από ηλεκτρική διέγερση, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει παλμός
– Ασυστολία: ο κλασικός καρδιακός ρυθμός με επίπεδη γραμμή που βλέπετε στις ταινίες, υποδηλώνοντας ότι δεν υπάρχει ηλεκτρική δραστηριότητα στην καρδιά.
Η καρδιακή ανακοπή μπορεί να προκύψει από πολλές υποκείμενες παθήσεις, τόσο σχετιζόμενες με την καρδιά όσο και μη, όπως πνιγμός, τραύμα, ασφυξία, ηλεκτροπληξία και υπερβολική δόση φαρμάκων. Η καρδιακή ανακοπή του James αποδόθηκε σε ένα συγγενές καρδιακό ελάττωμα, μια καρδιακή πάθηση με την οποία γεννήθηκε.
Αλλά μεταξύ των πολλών αιτιών μιας καρδιακής ανακοπής, η ισχαιμική καρδιακή νόσος, όπως η καρδιακή προσβολή, ξεχωρίζει ως η πιο κοινή αιτία, που αντιστοιχεί στο 70% όλων των περιπτώσεων.
Πώς μπορεί λοιπόν ένα έμφραγμα να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή; Θα θυμάστε ότι κατά τη διάρκεια μιας καρδιακής προσβολής, ο καρδιακός μυς μπορεί να καταστραφεί ή μέρη του μπορεί να πεθάνουν. Αυτός ο κατεστραμμένος ή νεκρός ιστός μπορεί να διαταράξει την ικανότητα της καρδιάς να μεταφέρει ηλεκτρικά σήματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης αρρυθμιών, προκαλώντας πιθανώς καρδιακή ανακοπή.
Έτσι, ενώ η καρδιακή προσβολή είναι μια κοινή αιτία καρδιακής ανακοπής, μια καρδιακή ανακοπή γενικά δεν προκαλεί καρδιακή προσβολή.
Πώς μοιάζουν;
Επειδή η καρδιακή ανακοπή έχει ως αποτέλεσμα την ξαφνική απώλεια αποτελεσματικής άντλησης της καρδιάς, τα πιο κοινά σημεία και συμπτώματα είναι ξαφνική απώλεια συνείδησης , απουσία παλμού ή καρδιακού παλμού, διακοπή της αναπνοής και χλωμό ή μπλε χρώμα του δέρματος.
Αλλά τα κοινά σημεία και συμπτώματα μιας καρδιακής προσβολής περιλαμβάνουν πόνο ή δυσφορία στο στήθος, που μπορεί να εμφανιστεί σε άλλες περιοχές του σώματος, όπως τα χέρια, η πλάτη, ο λαιμός, το σαγόνι ή το στομάχι. Επίσης συχνά είναι η δύσπνοια, η ναυτία, η ζαλάδα, η χλωμή όψη και η εφίδρωση.
