Κατάθλιψη: Ποια φαγητά αυξάνουν τον κίνδυνο – Προσοχή πως τα μαγειρεύετε

 Αν χρησιμοποιείτε συχνά το τηγάνι στην κουζίνα σας, προσέξτε. Μία νέα μελέτη συσχετίζει τα πολλά τηγανητά φαγητά με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών.

Η αιτία ίσως είναι μία ουσία που παράγεται κατά το τηγάνισμα των τροφίμων, λένε οι ερευνητές.

Η σχετική μελέτη βασίσθηκε στις διατροφικές συνήθειες 140.728 ανδρών και γυναικών από τη Βρετανία. Οι εθελοντές συμπλήρωσαν έως και τέσσερις φορές αναλυτικά ερωτηματολόγια, στα οποία ανέφεραν οτιδήποτε είχαν φάει κατά το προηγούμενο 24ωρο.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν την πορεία της υγείας τους επί 11 χρόνια, κατά μέσον όρο. Όπως διαπίστωσαν, όσοι έτρωγαν συστηματικά τηγανητά φαγητά είχαν:

• 12% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κάποια αγχώδη διαταραχή
• 7% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κατάθλιψη

Από τα τηγανητά φαγητά, την ισχυρότερη συσχέτιση με τις αγχώδεις διαταραχές είχαν οι τηγανητές πατάτες και το τηγανητό λευκό κρέας όπως το κοτόπουλο.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπαίτιο για τη συσχέτιση που παρατήρησαν είναι το ακρυλαμίδιο. Πρόκειται για μία ουσία που αναπτύσσεται σε ορισμένα τρόφιμα όταν τηγανίζονται και ψήνονται σε υψηλές θερμοκρασίες. Το ακρυλαμίδιο μπορεί να σχετίζεται με φλεγμονή στον εγκέφαλο, εκτιμούν οι ειδικοί.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση PNAS. Όπως γράφουν οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Zhejiang, στην Κίνα, η διατροφή έχει συσχετισθεί εδώ και χρόνια με την ψυχική υγεία. Η δυτικού τύπου διατροφή είναι πλούσια σε τηγανητά φαγητά και σε επεξεργασμένα, και έχει σχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο αγχωδών διαταραχών και κατάθλιψης.

Η κατανάλωση τηγανητών φαγητών αυξάνεται παγκοσμίως, προσθέτουν. Εντάθηκε, δε, ιδιαιτέρως κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Η μελέτη τους έδειξε ότι οι άνδρες και οι νέοι είναι εκείνοι που καταναλώνουν συχνότερα τηγανητά φαγητά. Ωστόσο ο κίνδυνος αναπτύξεως κατάθλιψης και διαταραχών άγχους ήταν πιο ισχυρός στους άνδρες και στις ηλικίες κάτω των 60 ετών.

Η μελέτη έδειξε πως έστω και μία φορά να είχαν αναφέρει οι εθελοντές πως έφαγαν τηγανητά φαγητά σχετιζόταν με:

• 4% μεγαλύτερο κίνδυνο αναπτύξεως κάποιας αγχώδους διαταραχής
• 2% περισσότερες πιθανότητες αναπτύξεως κατάθλιψης

Το ακρυλαμίδιο

Για να κατανοήσουν καλύτερα τη συσχέτιση, οι ερευνητές εξέθεσαν ένα ψάρια-ζέβρα (είναι ένα είδος ψαριών του γλυκού νερού) στο ακρυλαμίδιο. Τα ψάρια επέδειξαν συμπεριφορές παρόμοιες με εκείνες που προκαλούν οι αγχώδεις διαταραχές και η κατάθλιψη. Απέφευγαν λ.χ. τα άλλα ψάρια και έχασαν το ενδιαφέρον τους για εξερεύνηση του περιβάλλοντός τους.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το ακρυλαμίδιο ευνοεί την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές προκαλώντας οξειδωτικό στρες και φλεγμονή στον εγκέφαλο.

Το ακρυλαμίδιο αναπτύσσεται στα τρόφιμα με άμυλο (π.χ. ψωμί, πατάτες κ.λπ.) που αρχίζουν να μαυρίζουν από την παρατεταμένη έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες. Όσο πιο σκούρο είναι το χρώμα που έχουν τα τηγανητά φαγητά, αλλά και τα ψητά, τόσο περισσότερο ακρυλαμίδιο περιέχουν. Προγενέστερες μελέτες το έχουν συσχετίσει με χρόνια νοσήματα, όπως η παχυσαρκία και η καρδιοπάθεια.

Πηγή: iatropedia