Οι περισσότεροι απολαμβάνουμε καθημερινά ένα φλιτζάνι καφέ, για να ενισχύσουμε την ενέργειά μας και να παραμείνουμε σε εγρήγορση.Ωστόσο, η καφεΐνη, ένα κύριο συστατικό του καφέ, μπορεί να αλληλεπιδράσει με διάφορα φάρμακα, επηρεάζοντας δυνητικά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους. Η κατανόηση των φαρμάκων, που πρέπει να ΜΗΝ λαμβάνονται με καφεΐνη, μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τις ανεπιθύμητες ενέργειες και να αξιοποιήσετε στο έπακρο τις θεραπείες σας.
Αυτό το άρθρο εξηγεί τι κάνει η καφεΐνη στον οργανισμό, γιατί μπορεί να επηρεάσει φαρμακευτικές ουσίες και ποια φάρμακα πρέπει να αποφεύγετε να παίρνετε μαζί με καφεϊνούχα ποτά.
Τι κάνει η καφεΐνη στο σώμα
Η καφεΐνη είναι ένα φυσικό διεγερτικό, που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Λειτουργεί, αναστέλλοντας την αδενοσίνη, έναν νευροδιαβιβαστή υπεύθυνο για την προώθηση της χαλάρωσης και του ύπνου. Αυτή η δράση έχει ως αποτέλεσμα αυξημένη εγρήγορση και προσωρινή τόνωση της ενέργειας. Η καφεΐνη μπορεί επίσης να διεγείρει την απελευθέρωση αδρεναλίνης, οδηγώντας σε αυξημένο καρδιακό ρυθμό και αρτηριακή πίεση.
Άλλες επιδράσεις της καφεΐνης στον οργανισμό:
- Αυξημένος μεταβολισμός: Μπορεί να αυξήσει τους μεταβολικούς ρυθμούς, ενισχύοντας προσωρινά την καύση θερμίδων.
- Βελτιωμένη σωματική απόδοση: Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την απελευθέρωση λιπαρών οξέων από τους λιπώδεις ιστούς, παρέχοντας ενέργεια για δραστηριότητες αντοχής.
- Διουρητικές επιδράσεις: Μπορεί να λειτουργήσει ως διουρητικό, οδηγώντας σε αυξημένη ούρηση.
Γιατί τα ροφήματα με καφεΐνη επηρεάζουν τα φάρμακα
Τα αποτελέσματα της καφεΐνης εκτείνονται πέρα από την προσωρινή διέγερση. Η καφεΐνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα με τρόπους, που μπορεί να επηρεάσουν την απορρόφηση, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους. Μερικοί πιθανοί λόγοι γι’ αυτές τις αλληλεπιδράσεις είναι:
- Αλλαγή του μεταβολισμού: Η καφεΐνη μεταβολίζεται στο ήπαρ και μπορεί να επιταχύνει ή να επιβραδύνει τον μεταβολισμό ορισμένων φαρμάκων, οδηγώντας σε υψηλότερα ή χαμηλότερα -από τα προβλεπόμενα- επίπεδα στην κυκλοφορία του αίματος.
- Αυξημένες διεγερτικές επιδράσεις: Όταν συνδυάζεται με άλλα διεγερτικά, η καφεΐνη μπορεί να ενισχύσει επιδράσεις, όπως αυξημένο καρδιακό ρυθμό και άγχος.
- Μειωμένη απορρόφηση φαρμάκων: Η καφεΐνη μπορεί να μειώσει την απορρόφηση ορισμένων φαρμάκων, καθιστώντας τα λιγότερο αποτελεσματικά.
Ποια φάρμακα πρέπει να ΜΗΝ λαμβάνονται με τον καφέ
Ορισμένα φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται μαζί με κατανάλωση ροφημάτων με καφεΐνη, λόγω πιθανών αλληλεπιδράσεων. Ακολουθούν ορισμένα φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν αρνητικά με την καφεΐνη:
1. Αντικαταθλιπτικά (π.χ., ΜΑΟΙ)
Οι αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟΙ), μια κατηγορία αντικαταθλιπτικών, μπορούν να αλληλεπιδράσουν με την καφεΐνη και να αυξήσουν επικίνδυνα την αρτηριακή πίεση. Ο συνδυασμός αυτών των φαρμάκων με καφεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως έντονους πονοκεφάλους, τρέμουλο και αίσθημα παλμών της καρδιάς.
2. Αντιβιοτικά (π.χ. σιπροφλοξασίνη, νορφλοξασίνη και ενοξακίνη)
Αντιβιοτικά όπως η σιπροφλοξασίνη, η νορφλοξασίνη και η ενοξακίνη μπορούν να επιβραδύνουν τη διάσπαση της καφεΐνης στο ήπαρ, οδηγώντας σε αυξημένα αποτελέσματα όπως νευρικότητα, αϋπνία και αυξημένο καρδιακό ρυθμό.
3. Βρογχοδιασταλτικά (π.χ. θεοφυλλίνη)
Η θεοφυλλίνη, που χρησιμοποιείται για αναπνευστικές παθήσεις όπως το άσθμα, είναι χημικά παρόμοια με την καφεΐνη. Η κατανάλωση καφεΐνης κατά την λήψη θεοφυλλίνης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παρενεργειών, όπως ναυτία, έμετο, νευρικότητα και αυξημένο καρδιακό ρυθμό.
4. Αντιψυχωσικά (π.χ., κλοζαπίνη)
Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κλοζαπίνης στο αίμα, οδηγώντας δυνητικά σε παρενέργειες όπως ζάλη, υπνηλία και ακανόνιστο καρδιακό παλμό.
5. Αραιωτικά αίματος (π.χ. βαρφαρίνη)
Αν και καθαυτός ο καφές δεν αλληλεπιδρά άμεσα με τα αραιωτικά του αίματος, ορισμένα συστατικά του καφέ, όπως η βιταμίνη Κ, μπορεί να επηρεάσουν την πήξη του αίματος. Τα άτομα που λαμβάνουν βαρφαρίνη θα πρέπει να συζητήσουν την κατανάλωση καφέ με τον γιατρό τους, για να αποφύγουν πιθανές επιπλοκές.
6. Διεγερτικά (π.χ. εφεδρίνη, ψευδοεφεδρίνη και αμφεταμίνες)
Ο συνδυασμός της καφεΐνης με άλλα διεγερτικά, όπως η εφεδρίνη, η ψευδοεφεδρίνη (που βρίσκεται σε ορισμένα φάρμακα για το κρυολόγημα) και οι αμφεταμίνες (που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ΔΕΠΥ), μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υπερβολικής διέγερσης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αρτηριακή πίεση, γρήγορο καρδιακό παλμό, άγχος και αϋπνία.
7. Φάρμακα για τον θυρεοειδή (π.χ. λεβοθυροξίνη)
Η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση θυρεοειδικών φαρμάκων, όπως η λεβοθυροξίνη. Συνιστάται να περιμένετε τουλάχιστον 30 λεπτά μετά την λήψη φαρμάκων για τον θυρεοειδή, προτού καταναλώσετε ροφήματα με καφεΐνη.
8. Αντιπηκτικά (π.χ. ασπιρίνη)
Η καφεΐνη μπορεί να ενισχύσει τις επιδράσεις της ασπιρίνης στην αραίωση του αίματος, αυξάνοντας ενδεχομένως τον κίνδυνο αιμορραγίας. Είναι απαραίτητο να παρακολουθείτε για τυχόν ασυνήθιστους μώλωπες ή αιμορραγία, εάν καταναλώνετε καφεΐνη, ενώ παίρνετε ασπιρίνη.
9. Φάρμακα οστικής πυκνότητας (π.χ. αλενδρονάτη)
Η αλενδρονάτη, που χρησιμοποιείται για την οστεοπόρωση, μπορεί να μην απορροφηθεί το ίδιο αποτελεσματικά εάν ληφθεί με καφεΐνη. Συνιστάται να αποφεύγετε τον καφέ για τουλάχιστον 30 λεπτά μετά την λήψη αυτού του φαρμάκου.
10. Διουρητικά (π.χ. φουροσεμίδη)
Δεδομένου ότι από μόνη της η καφεΐνη έχει διουρητικά αποτελέσματα, ο συνδυασμός της με διουρητικά όπως η φουροσεμίδη, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αφυδάτωσης. Είναι σημαντικό να παραμείνετε ενυδατωμένοι, εάν καταναλώνετε καφεΐνη ενώ λαμβάνετε διουρητικά.
Συχνές Ερωτήσεις
“Επηρεάζει η καφεΐνη την απορρόφηση βιταμινών και μετάλλων;”
Ναι, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση ορισμένων βιταμινών και μετάλλων, όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Για να μεγιστοποιήσετε την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, είναι καλύτερο να αποφεύγετε την κατανάλωση καφεΐνης κοντά σε γεύματα, που είναι πλούσια σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά.
“Πόση ώρα μετά την κατανάλωση καφεΐνης πρέπει να περιμένω πριν πάρω φάρμακα;”
Ο χρόνος αναμονής μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το φάρμακο. Για ορισμένα φάρμακα, μπορεί να είναι σκόπιμο να περιμένετε 30-60 λεπτά, ενώ άλλα μπορεί να απαιτούν μεγαλύτερη περίοδο. Συνιστάται να συμβουλευτείτε γιατρό για συγκεκριμένες συμβουλές.
Πηγή: onmed.gr